RAFAŁ JÓZEF CZERWIAKOWSKI (1743-1816)

Urodził się 24.10.1743 r. pod Pińskiem na Polesiu. Pierwsze nauki zdobywał w szkole oo. pijarów w Pińsku, a po jej zakończeniu postanowił wstąpić do tego zakonu; w 1765 r. złożył śluby zakonne i podjął pracę w aptece klasztornej, co rozbudziło jego zainteresowania medycyną. W 1771 r. rozpoczął studia medyczne w Rzymie.

W 1776 r. uzyskał dyplom doktora medycyny i filozofii. Przez następne trzy lata praktykował w Rzymie w Szpitalu Św. Ducha in Saxia. Następnie dokształcał się, zwiedzając ośrodki medyczne w Neapolu, Bolonii, Padwie, Wiedniu, Paryżu i Berlinie. Odbył tam gruntowne studia z zakresu położnictwa. Do kraju wrócił w 1779 r. i dzięki staraniom Hugona Kołłątaja został mianowany profesorem anatomii, chirurgii i położnictwa w Szkole Głównej Koronnej w Krakowie.

W 1779 roku Rafał Czerwiakowski został mianowany profesorem chirurgii w Uniwersytecie Jagiellońskim. 16 września tegoż roku ogłosił historyczny w dziejach Wydziału Lekarskiego wykład dla profesorów pt. „Wywód o narzędziach cyrulickich”; było to równoznaczne z objęciem przez niego pierwszej na ziemiach polskich katedry chirurgii, a on sam został pierwszym polskim profesorem chirurgii. Od początku swej działalności musiał walczyć o pomieszczenia do prowadzenia wykładów i ćwiczeń , jak również zdobywać zwłoki do pokazowych sekcji. Klinika Chirurgiczna mieściła się w owym czasie w pojezuickim budynku Kolegium Św. Barbary przy Małym Rynku i była częścią pierwszego w Polsce szpitala akademickiego (klinicznego). Po kilku latach przeniesiono tę klinikę do Szpitala Św. Łazarza (obecnie w budynku tym mieści się Klinika Dermatologii).

Napisał pierwszy polski podręcznik chirurgii pt. „Narządu opatrzenia chirurgicznego cześć I-VI”. Zajmował się nie tylko kształceniem chirurgów, ale i problemami związanymi z etyką zawodową. Był autorem broszury pt.: „Dyssertacya o szlachetności, potrzebie i użyciu chirurgii…”, w której omawia warunki pracy dobrego chirurga. Został słusznie nazwany „ojcem chirurgii polskiej”. Oprócz profesury krakowskiej, jako najwybitniejszy w owym czasie chirurg i położnik, został też nadwornym lekarzem króla Stanisława Augusta Poniatowskiego).

Miał też olbrzymie zasługi w dziedzinie położnictwa. Zorganizował oddział położniczy i szkołę dla akuszerek odbierających porody w domu. Był przeciwny odbieraniu porodów przez nie przeszkolone kobiety.

Jako gorący patriota uczestniczył aktywnie w życiu społecznym i politycznym tamtej epoki. Choroba skłoniła go do rezygnacji z katedry, ale nie do rezygnacji z pracy naukowej. Zmarł na gruźlicę w 1816 roku w Krakowie. W czasie pobytu w naszym mieście mieszkał przy ulicy Floriańskiej.

LUDWIK BIERKOWSKI (1801-1860)

Urodził się 16 sierpnia w Poznaniu. Studia medyczne odbył na Uniwersytecie w Berlinie. Po trzech latach studiów opracował 20 tablic anatomicznych z objaśnieniami, a następnie atlas anatomiczno-chirurgiczny wraz z opisem operacji. Atlas ten, wydany w Berlinie, przyniósł mu znaczny rozgłos , toteż w 1830 r. został powołany na Katedrę Chirurgii w Krakowie. Wkrótce po jej objęciu wyjechał do Warszawy i wziął czynny udział w powstaniu listopadowym. Za udział w walkach otrzymał Krzyż Srebrny Virtuti Militari.

Po powrocie do Krakowa zorganizował od nowa klinikę chirurgiczną: założył archiwum historii chorób, bibliotekę oraz ambulatorium przykliniczne – tzw. ruchomą klinikę.

Klinika chirurgiczna Bierkowskiego była nowoczesnym w owych czasach, szybko rozwijającym się ośrodkiem (mieściła się w budynku zajmowanym wcześniej przez Lożę Masońską, obecnie jest to budynek tzw. „starej biochemii”).

Bierkowski wprowadzał do chirurgii nowe narzędzia i nowe sposoby zabiegów. Był zręcznym operatorem, śledzącym postępy światowej medycyny. 6.02.1847 r. wykonał pierwszą na ziemiach polskich operację w znieczuleniu eterowym. Było to niecałe 4 miesiące po słynnym pierwszym w świecie pokazie zabiegu operacyjnego w znieczuleniu ogólnym, przeprowadzonym w Bostonie 16.10.1846 r. przez amerykańskiego stomatologa Williama Mortona. Wprowadzenie narkozy i tym samym zniesienie bólu, który do tej pory nieodłącznie towarzyszył zabiegowi operacyjnemu, było momentem przełomowym w dziejach chirurgii. Eliminując bowiem wstrząs bólowy, towarzyszący do tej pory każdej operacji, można było wydłużać czas jej trwania, doskonalić techniki operacyjne, kwalifikować do zabiegów osoby w różnym wieku i różnym stanie zdrowia. Zasługą Bierkowskiego było również wprowadzenie waty do opatrywania ran, w miejsce wcześniej stosowanych szarpii (po raz pierwszy zaopatrywał w ten sposób rany w czasie powstania listopadowego).

Obok troski o chorych dużą uwagę zwracał Bierkowski na zajęcia dydaktyczne. Kładł nacisk na praktyczne nauczanie chirurgii, ćwiczenia na zwłokach i bierne uczestnictwo w operacjach. Początkowo wykładał chirurgię, położnictwo, wenerologię i okulistykę, w późniejszych latach już tylko chirurgię i wenerologię. Był wysokiej klasy wenerologiem. Pozostawił cenny zbiór recept dermatologicznych, z których niektóre stosowane są do dziś. Założył pierwsze w Polsce muzeum anatomopatologiczne. Stwarzając trwałe podstawy rozwoju wymienionych dziedzin medycyny, umożliwił ich późniejsze usamodzielnienie się jako osobnych specjalności.

Wydawał również: „Rocznik obejmujący zdanie sprawy z czynności Kliniki Chirurgicznej i Położniczej Uniwersytetu Jagiellońskiego ” ( Kraków 1832 – 1834) – było to pierwsze czasopismo medyczne (chirurgiczne) w Krakowie.

Bierkowski założył w Krakowie zakład ortopedyczny i szkołę gimnastyczną. Doceniał znaczenie wychowania fizycznego i higieny. Był bardzo lubiany przez studentów, którzy w dowód wdzięczności ofiarowali mu jego portret. Niestety nie zachował się on do naszych czasów.

ALEKSANDER LE BRUN (1803-1868)

Urodził się w Warszawie, medycynę studiował w Królewskim Uniwersytecie Warszawskim.

Po ukończeniu studiów odbył trzyletnią podroż do Europy Zachodniej. Najdłużej przebywał w Paryżu, gdzie zdobył stopień doktora medycyny na podstawie pracy ”O kołtunie polskim”. Po powrocie z zagranicy rozpoczął praktykę lekarska w Warszawie. W 1829 r. został lekarzem ordynującym bezpłatnie w Szpitalu Dzieciątka Jezus, w 1840 r. był już lekarzem naczelnym tego Szpitala. Zmienił Szpital Dzieciątka Jezus z zakładu dobroczynnego w leczniczy. W1860 r. został profesorem chirurgii operacyjnej i desmurgii oraz dyrektorem Kliniki Chirurgicznej c. k. Akademii Medyko-Chirurgicznej. Od 1862 r. był dziekanem Wydziału Lekarskiego Szkoły Głównej Warszawskiej.

Uchodził za świetnego operatora. Jako pierwszy w Warszawie przestał operować na salach chorych: Wybudował osobną salę operacyjną, wokół której znajdowały się trzy salki pooperacyjne. Wprowadził na terenie Warszawy codzienne obchody lekarskie. Wprowadził też stałe nocne dyżury pielęgniarskie w na swoim oddziale. Prowadził karty obserwacji chorych i gromadził je w archiwum szpitalnym, co w owych czasach było absolutna nowością. Stworzył ambulatorium przyszpitalne. W okresie pracy Le Bruna Szpital Dzieciątka Jezus stał się największym szpitalem w Warszawie.

Interesował się leczeniem złamań , stosując do unieruchomienia kończyn bandaże nasączone krochmalem, a później opatrunki gipsowe.

Jako jeden z pierwszych w Polsce zastosował do znieczulenia eter, a jako pierwszy u nas zastosował 11.12.1847 r. chloroform do znieczulenia ogólnego w czasie nacięcia czyraka mnogiego. Chloroform został odkryty w 1832 r. przez Samuela Guthriego i niezależnie w tym samym czasie przez Justusa von Liebig’a . Wprowadzono go po raz pierwszy do znieczulenia ogólnego w listopadzie 1847 r. przez Jamesa Simpsona w celu zniesienia bólów porodowych.

JULIAN KOSIŃSKI (1833-1914)

Urodził się w Iwoniszkach na Litwie; medycynę studiował w Akademii Wojskowo-Lekarskiej w Petersburgu. Początkowo jako chirurg wojskowy ordynował w Oddziale Chirurgicznym Szpitala Ujazdowskiego w Warszawie. Od stycznia 1869 r. był profesorem i kierownikiem Katedry Chirurgii Operacyjnej w Szkole Głównej, a następnie w Cesarskim Uniwersytecie Warszawskim.

Jako jeden z pierwszych na ziemiach polskich wprowadził do swojego oddziału opatrunki antyseptyczne sposobem Listera, przekonawszy się po pięciu tygodniach ich stosowania o dobrodziejstwie tej metody leczenia ran. Żadna z opatrywanych ran nie była powikłana różą, martwicą ani ropowicą, które były wówczas istną plagą oddziałów chirurgicznych. W swoich późniejszych wykładach dla studentów powtarzał, że chirurg nie może powiedzieć , iż „zrobiłem Ci operację, niech cię Bóg leczy, lecz że zrobiłem ci operację, a teraz będę cię leczyć”.

Swoje epokowe odkrycie o antyseptycznym postępowaniu z ranami otwartymi, złamaniami i ropniami Lister ogłosił w „The Lancet” w marcu 1867roku. Pierwszym w Polsce chirurgiem, który wprowadził tę metodę na oddziale chirurgicznym był Marian Wygrzywalski, lekarz Szpitala Św. Trójcy w Piotrkowie Trybunalskim. Wprowadził on odwietrzający, antyseptyczny opatrunek Listera zaledwie w kilka tygodni później. Przetłumaczył również dzieło Listera, który to przekład ukazał się w „Gazecie Lekarskiej” w nr. 4 z tego roku. Antyseptyczne postępowanie z ranami chirurgicznym było więc następnym (po znieczuleniu ogólnym) przełomowym wydarzeniem w chirurgii. Opanowanie zakażeń przyrannych wybitnie obniżyło śmiertelność wśród operowanych chorych.

Kosiński był jednym z najlepszych chirurgów swej epoki. Rozpoczął karierę w erze przedlisterowskiej, w której o wyniku operacji decydowała przede wszystkim szybkość jej wykonania, wszechstronne opanowanie techniki chirurgicznej i anatomii, a co dawało możliwość skrupulatnego oszczędzania tkanek w polu operacyjnym. Kosiński który posiadł umiejętność właśnie oszczędnego i szybkiego operowania, skracał czas narażania swoich pacjentów na działanie narkozy chloroformowej lub eterowej, a to nie było bez znaczenia, zapobiegało bowiem różnym powikłaniom powstającym przy dłuższym wdychaniu tych gazów(powikłania, takie jak np. zapalenie płuc, bywały śmiertelne). Trzeba tutaj nadmienić, iż dokładne obliczenie dawki stosowanej analgezji wziewnej wiązało się z intubacja chorego i sztuczną wentylacją, możliwą dopiero po dostatecznym zwiotczeniu tkanek, a to stało się realne dopiero po wprowadzeniu do znieczulenia ogólnego kurary w 1942 roku. W Polsce pierwszy zabieg w znieczuleniu ogólnym ze zwiotczeniem i intubacją przeprowadzono dopiero po II wojnie światowej.

Kosiński był twórcą warszawskiej szkoły chirurgicznej. Wykonał pierwszą w Polsce i dziesiątą w Europie całkowitą laryngektomię w uśpieniu dotchawiczym (1877), dokonał pierwszej w Polsce udanej splenektomii (1896), pierwszej w Europie wschodniej nefrektomii (1884) oraz pierwszej w Polsce oesophagostomii górnej w celu wydobycia ciała obcego z przełyku (1897) (przełyk był w tym czasie nieosiągalny dla chirurga, ponieważ nie potrafiono otwierać klatki piersiowej bez zapobieżenia śmiertelnej dla pacjenta odmie).

Kosiński był autorem aktualnej do dzisiaj tezy wczesnej operacji jako jedynej szansy na wyleczenie z choroby nowotworowej (1903).

JAN MIKULICZ-RADECKI (1850-1905)

Urodził się w Czerniowcach na Bukowinie; medycynę studiował w uniwersytecie w Wiedniu. Po ukończeniu studiów podjął pracę w klinice najwybitniejszego wówczas chirurga europejskiego Theodora Billrotha, pod wpływem którego zainteresował się ortopedią; wkrótce zasłynął całkowicie nowoczesną modyfikacją operacji kolana koślawego. W 1882 r. uzyskał nominację na profesora chirurgii w Uniwersytecie Jagiellońskim (właśnie dzięki poparciu Billrotha).

Warunki jakie zastał w Krakowie były bardzo trudne ze względu na fatalny stan Kliniki Chirurgicznej. W krótkim jednak czasie wprowadził tu zasady aseptyki i antyseptyki, dzięki czemu, mimo wciąż trudnych warunków, osiągnął znakomite wyniki operacyjne. W 1887 r. przeniósł się do Królewca, a następnie po trzech latach – do Wrocławia, gdzie objął Katedrę Chirurgii, pozostając na stanowisku jej kierownika do końca życia.

Był światowej sławy chirurgiem, został zaproszony m. in. do Ameryki, gdzie wykonywał pokazowe operacje i wykładał w tamtejszych klinikach). Jako laryngolog zasłynął z radykalnej operacji raka migdałków i plastyki nosa. Wykazał, że twardziel jest pochodzenia zapalnego i opisał charakterystyczne dla tej choroby komórki, które noszą nazwę komórek Mikulicza. Opisał patogenezę obustronnego powiększenia ślinianek i gruczołów łzowych, dziś znanego jako choroba Mikulicza.

W okresie wrocławskim prowadził prace doświadczalne w komorach niskiego ciśnienia, co stało się początkiem nowej wielkiej dziedziny chirurgii. Właśnie pod kierunkiem Mikulicza pierwszą na świecie operację na otwartej klatce piersiowej przeprowadził w 1903 r. jego uczeń Ferdinand von Sauerbruch. Tę datę uważa się za początek torakochirurgii.

Wykonywał także zabiegi ginekologiczne – opracował metodę wycięcia macicy drogą pochwową, znaną jako metodę Mikulicza. Był też pionierem operacyjnego leczenia wola.

Największy rozgłos uzyskał Mikulicz w dziedzinie chirurgii gastroenterologicznej. To on wprowadził określenie cardiospasmus dla kurczu wpustu i wprowadził oryginalną metodę leczenia tego schorzenia poprzez rozszerzenie wpustu drogą przez żołądek. Jako pierwszy w świecie zeszył przedziurawiony wrzód żołądka i był pionierem leczenia operacyjnego krwawiących wrzodów trawiennych. Wykonywał zabiegi częściowej resekcji żołądka wg własnej modyfikacji. Zabieg plastyki odźwiernika przeprowadzany jest do dziś w modyfikacji sposobu Mikulicza.

Mikulicz musi być uznany za ojcem endoskopii, chociaż to nie on wykonał pierwszy zabieg wziernikowania żołądka (gastroskopię). Stworzył on jednak podstawy endoskopii przewodu pokarmowego poprzez skonstruowanie pierwszego używanego w klinice gastroskopu i poprzez przedstawienie endoskopowego obrazu żołądka. To on wykonał pierwszy zabieg endoskopowy, przepychając kość tkwiącą nad wpustem do żołądka. Mikulicz stale podkreślał – bodaj jako jedyny lekarz końca XIX wieku – ogromne znaczenie endoskopii w wykrywaniu nowotworów przewodu pokarmowego.

Do klinik zabiegowych wprowadził on jedno z podstawowych narzędzi – kleszczyki hemostatyczne, tzw. kleszczyki Mikulicza. Udoskonalił ponadto metody antyseptycznego zaopatrywania ran poprzez stosowanie jodoformu oraz metody aseptyki poprzez wprowadzenia rękawiczek operacyjnych z jedwabiu (1885) i masek operacyjnych (1896-1897). Przyczynił się także do rozwoju anestezjologii poprzez rozpowszechnianie znieczulenia miejscowego.

LUDWIK RYDYGIER (1850-1920)

Urodził się w Dusocinie pod Grudziądzem, studiował na Uniwersytecie w Gryfii, Berlinie i Strasburgu, dyplom lekarski uzyskał w Gryfii w 1873 roku. Najpierw pracował w Klinice Huetera w Gryfii, gdzie uzyskał stopień doktora medycyny, a następnie przeniósł się do Gdańska, gdzie pracował w Szpitalu Najświętszej Maryi Panny u ss. boromeuszek. W 1877 r. Rydygier został asystentem Kliniki Chirurgicznej Uniwersytetu w Gryfii. Po habilitacji w 1878 r. przeniósł się do Jeny, by po roku powrócić osiąść w Chełmnie na Pomorzu.

W Chełmnie zakupił z posagu żony budynek, który zaadaptował na prywatny szpital. Na ten okres przypadają jego największe osiągnięcia naukowe. Jako drugi na świecie po Péanie (nieopisana resekcja odźwiernika z powodu raka w 1879 r.) dokonał w listopadzie 1880 r. resekcji odźwiernika z powodu raka. Niestety, mimo bezbłędnie technicznie wykonanej operacji, chory zmarł z powodu wstrząsu. Tymczasem w styczniu 1881 r. Billroth jako pierwszy na świecie dokonał tej samej operacji , zakończonej sukcesem. Rydygier natomiast wykonał pierwszą na świecie udaną resekcję odźwiernika u chorego z chorobą wrzodową. Operacja miała miejsce w listopadzie 1881 r. Wycinając odźwiernik, obaj chirurdzy – Rydygier i Billroth stosowali dwa rodzaje połączeń żołądkowo-jelitowych. Pierwsze z nich to „koniec do końca”; zastosowane po raz pierwszy przez Rydygiera, nazwane zostało zespoleniem modo Rydygier (w nazewnictwie niemieckim i anglosaskim nazywane jest „Billroth II”). Drugie, zastosowane po raz pierwszy przez Billrotha sposobem „koniec do boku”, jest określane zespoleniem modo Billroth (w nazewnictwie niemieckim i anglosaskim: Billroth II).

W związku z przejściem Mikulicza do Królewca w 1887 r. zwolniona została Katedra Chirurgii w Uniwersytecie Jagiellońskim. W lipcu tegoż roku objął ją Ludwik Rydygier jako profesor zwyczajny. Uzyskał od władz odpowiednie fundusze i zbudował w Krakowie całkowicie nowoczesną klinikę chirurgiczną (tzw. „biała chirurgia”).

Rydygier był inicjatorem utworzenia Towarzystwa Chirurgów Polskich. Uroczyste otwarcie nowej kliniki odbyło się właśnie podczas pierwszego zjazdu tej korporacji w 1889 r. Gdy w latach 90. otwarto – po latach zawieszenia – Wydział Lekarski Uniwersytetu Lwowskiego, w 1897 r. Rydygier przeniósł się do Lwowa, obejmując tam oczywiście Katedrę Chirurgii.

Był bardzo utalentowanym i wszechstronnym operatorem. Zajmował się chirurgią jamy brzusznej, urologią, chirurgią klatki piersiowej, sutka, chirurgią kostno-stawową.

ALFRED OBALIŃSKI (1843-1898)

Urodził się w Brzeżanach, studiował na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Jagiellońskiego. W 1868 r. uzyskał stopień doktora medycyny, a w dwa lata później – doktora chirurgii i okulistyki. Do 1870 r. był asystentem profesora Antoniego Bryk, a następnie kierownikiem Oddziału Chirurgicznego Szpitala Św. Łazarza w Krakowie. W 1897 r. został – już jako profesor zwyczajny – powołany na kierownika Kliniki Chirurgicznej Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Zajmował się głównie chirurgią plastyczną, ortopedią, chirurgią jamy brzusznej, urologią i chirurgią tarczycy. Wypracował własną metodę przeszczepiania skóry, operował wady wrodzone układu kostnego u dzieci. Jako pierwszy opracował stosowanie piłki Gigliego do trepanacji czaszki (1897). Zajmował się wpływem resekcji odźwiernika na wydzielanie żołądkowe.

Bezcenny dorobek stanowią jego prace z zakresu leczenia operacyjnego przepuklin i niedrożności.

Obaliński jako pierwszy zwrócił uwagę na objaw wzmożonych ruchów robaczkowych w pierwszej fazie niedrożności mechanicznej jelita.

Zajmował się chirurgią dróg moczowych, w której wprowadził własną metodę umocowania nerki. Jako pierwszy na ziemiach polskich zastosował rentgenografię do diagnostyki chirurgicznej. Pierwsze zdjęcie wykonał w Katedrze Fizyki Uniwersytetu Jagiellońskiego przy pomocy prof. chemii Karola Olszewskiego w 1896 r., a wiec w rok po odkryciu Röntgena. Było to zdjęcie zwichniętego stawu łokciowego.

MAKSYMILIAN RUTKOWSKI (1867-1947)

Urodził się w Wielkiej Wsi koło Krakowa, studia medyczne ukończył w Uniwersytecie Jagiellońskim. Po studiach pracował na Oddziale Wewnętrznym Szpitala Św. Łazarza w Krakowie, następnie na Oddziale Chirurgicznym tego Szpitala, kierowanym wówczas przez Alfreda Obalińskiego. Obaliński po objęciu kierownictwa Kliniki Chirurgicznej UJ zabrał ze sobą Rutkowskiego i powierzył mu stanowisko pierwszego asystenta. Niestety kierował on kliniką zaledwie rok. Kiedy zmarł w 1898 r., Rutkowski przejął po nim kierownictwo kliniki. W rok później kierowanie kliniką powierzono Bronisławowi Kaderowi (opisał objaw bębnicy w niedrożności jelit, tzw. objaw Wahla i Kadera, był również pionierem znieczulenia rdzeniowego i narkozy dożylnej w chirurgii w chirurgii polskiej), który był już wtedy profesorem, natomiast Rutkowski jeszcze docentem. Rutkowski rozpoczął wiec pracę w lecznicy prywatnej, gdzie spędził kilka lat. Następnie przeniósł się do Szpitala Dziecięcego Św. Ludwika, a następnie został prymariuszem Oddziału Chirurgicznego w Szpitalu Św. Łazarza. W 1921 r. przejął Klinikę Chirurgii UJ po Kaderze, który był zmuszony zrezygnować z tego stanowiska z powodu przewlekłej choroby, prowadzącej z czasem do utraty wzroku. Rutkowski prowadził tę Klinikę do 1937 r., kiedy to przeszedł na emeryturę. Rutkowski jednocześnie nadal kierował oddziałem chirurgicznym w Szpitalu Św. Łazarza. Ustąpił z tej funkcji w roku 1928, kiedy to z Oddziału utworzono II Klinikę Chirurgiczna z prof. Janem Glatzlem jako kierownikiem (mieściła się ona w budynku tzw. „ czerwonej chirurgii”, wcześniej – w 1893 roku przeniesiono do tego budynku Oddział Chirurgiczny Szpitala Św. Łazarza).

Rutkowski był prekursorem na terenie Polski wyodrębniania się z chirurgii ogólnej nowych specjalizacji; to na jego oddziałach urologia i neurochirurgia wydzieliły się jako osobne oddziały, powstała poradnia ortopedyczna dla młodzieży szkolnej, oddział dla dzieci z gruźlicą kostno- stawową i in.

Rutkowski jest autorem oryginalnej operacji wytwórczej pęcherza moczowego za pomocą fragmentu jelita krętego biodrowego (1899) i operacji uzupełnienia ubytku cewki moczowej za pomocą fragmentu wyrostka robaczkowego (1913). Był pionierem nowoczesnej chirurgii przełyku: opracował metodę plastyki tego narządu w zwężeniach pooparzeniowych przez utworzenie od strony odźwiernika sztucznego przełyku, uszypułowaną rurą z krzywizny większej żołądka (1923). Operacje te możemy dziś zaliczyć do autoprzeszczepów.

KORNEL MICHEJDA ( 1887-1960)

Chirurg wileńsko-gdańsko-krakowski, znany jako świetny operator i wspaniały dydaktyk.  Urodzony w Bystrzycy, studiował medycynę na uniwersytecie jagiellońskim. W 1911r. otrzymał tytuł doktora nauk medycznych na tej uczelni. Specjalizował się w Krakowie. W 1922r. objął stanowisko kierownika Katedry i Kliniki Chirurgicznej w Wilnie, gdzie pozostawał aż do wybuchu II wojny światowej. W 1931r. otrzymał tytuł profesora zwyczajnego. W latach 1932/33 i 1935/36 sprawował funkcje dziekana w tej uczelni. Po wojnie kierował Katedrą i Kliniką Chirurgii w Gdańsku, a w latach 1950-60  w Krakowie. W uczelniach tych także pełnił funkcje dziekana, a w Akademii Medycznej w Krakowie także prorektora ( 1950-51) i rektora (1951-53). Zmarł w Krakowie.

Jego zainteresowania naukowe obejmowały chirurgie jamy brzusznej, chirurgie transplantacyjną i ortopedię. Jako pierwszy w Polsce wykonał własna modyfikacje operacji Albee’go w przypadku gruźlicy kręgosłupa polegającą na przeszczepie z grzebienia kości biodrowej zamiast kości piszczelowej. Opracował nowy typ szyny ortopedycznej stosowanej u osób z porażeniem nerwu promieniowego. Opisał oryginalny zabieg osteoplastyczny uzupełniania ubytków kostnych w ostrym zapaleniu kości. Zwracał uwagę kolegów lekarzy na częste powikłania ostrego zapalenia wyrostka robaczkowego i uwrażliwiał na znaczenie wczesnego rozpoznawania chorób złośliwych.