Urodził się 11 marca 1838 roku w Krakowie. Jego ojcem był Salomon, matką Berta Krauss. W rodzinnym mieście uczęszczał do szkół, w tym także do gimnazjum. Zdawszy maturę, wstąpił na Wydział Lekarski UJ. Medycynę studiował w latach 1857-1862. Uzyskał tytuł doktora wszechnauk lekarskich i udał się na studia uzupełniające do Wiednia. W latach 1862-1866 sprawował asystenturę w klinice okulistycznej UJ. W 1863 roku wziął udział w powstaniu styczniowym, co przepłacił pobytem w krakowskim więzieniu. Zwolniony pracował w szpitalu Izraelitów na stanowisku sekundariusza. W 1865 roku otrzymał stanowisko lekarza Sądu Krajowego i aż do roku 1894 roku pełnił funkcję biegłego. W 1869 Blumenstok-Halban habilitował się na podstawie rozprawy O wpływie medycyny sądowej na rozwój pojęcia dzieciobójstwa i uzyskał docenturę prywatną. W 1871 roku mianowano go profesorem nadzwyczajnym medycyny sądowej i policji lekarskiej. Jednocześnie powierzono mu kierownictwo Nadzwyczajnej Katedry Medycyny Sądowej na Wydziale Prawa UJ. Dopiero w 1881 roku uzyskał profesurę zwyczajną na Wydziale Lekarskim UJ, nie zaprzestając wykładów dla studentów prawa. W 1892 roku zmienił nazwisko na Halban. Postępująca choroba zmusiła go w 1895 roku do rezygnacji z obowiązków nauczycielskich, a w rok później Blumenstok-Halban przechodzi w stan spoczynku. W ciągu swojej kariery akademickiej dwukrotnie pełnił urząd dziekana Wydziału Lekarskiego UJ. Był także członkiem nadzwyczajnym Akademii Umiejętności, jak również członkiem honorowym i prezesem Towarzystwa Lekarskiego Krakowskiego. Zmarł 28 lutego 1897 roku. Został pochowany w rodzinnym grobowcu na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie.

Dorobek naukowy prof. Blumenstoka-Halbana był zróżnicowany. Szkice krytyczne, omówienie rzadkich przypadków sądowo-kryminalistycznych, sprawozdania i recenzje oraz regularnie dawane prospekty przeglądu fachowych czasopism zagranicznych tworzyły w sumie bogatą, liczącą ponad 170 tekstów spuściznę. Był także autorem dwóch rozdziałów w renomowanym podręczniku medycyny sądowej pod redakcją Maszki. Wśród prac nie zabrakło również i tych wiążących się z historią medycyny sądowej. Znakomite opracowanie Fortunato Fideli, pierwszy autor sądowo-lekarski (1873), poświęcone zostało analizie renesansowego dzieła profesora uniwersytetu w Palermo Fortunatusa Fidelisa. Medycyna sądowa w wiekach średnich (1883) była zwięzłą analizą kształtowania się początków obecności medycyny w postepowaniu kryminalno-sądowym. W opartej o materiały źródłowe pracy W dwóchsetną rocznicę próby płucnej (1883) wskazywał na przełomowe znaczenie jakie miało opracowanie i wprowadzenie próby płucnej w medycynie sądowej. Z kolei w publikacji Prawo o broczeniu krwi. Przyczynek do historii medycyny sądowej (1881) krakowski medyk sądowy w przekonywujący sposób wykazywał, że chociaż sama zasada, czyli wymienione w tytule prawo, okazała się błędna, to jednak miała bezpośredni wpływ na ukształtowanie się procedur obdukcyjnych i sekcyjnych przyjętych później w dojrzałej medycynie sądowej.

Ryszard W. Gryglewski

Bibliografia:

Leon Wachholz: Halban Leon (1838-1897). Polski Słownik Biograficzny 1960, t. 9, s. 245-6.

Erazm Baran: Sylwetki polskich medyków sądowych – Leon Blumenstok-Halban. Archiwum Medycyny Sądowej i Kryminologii 1998, t. 48, nr 3-4, s. 185-9.

Ryszard W. Gryglewski: Historia medycyny jako przedmiot badań i nauczania w krakowskim środowisku uniwersyteckim w latach 1809-1914. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego. Kraków 2015.