Franciszek Kostecki przyszedł na świat w Tyrawie Wołoskiej jako syn Michała i Franciszki z domu Borowskiej. Po wstępnych naukach w domu, uczęszczał do szkoły pijarskiej w Rzeszowie. W 1772 przybył do Krakowa. Był wówczas guwernerem pasierbów Jana Kołłątaja, brata Hugona. Jak można przypuszczać to Hugon, którego Kostecki miał niejednokrotnie sposobność spotykać, wywarł znaczący wpływ na jego dalsze losy. Stąd pewnie miała swoje źródło decyzja o rozpoczęciu studiów na Akademii Krakowskiej. Początkowo pociągało go prawo, jak również przedmioty ścisłe, w tym przede wszystkim matematyka wykładana wówczas przez znakomitego architekta i znawcę mechaniki praktycznej Feliksa Radwańskiego. W dwa lata później podjął decyzję o rozpoczęciu studiów na Wydziale Lekarskim, który właśnie wówczas przechodził gruntowne reformy. Szybko zdobył sobie zaufanie profesora chirurgii, położnictwa i anatomii, Rafała Józefa Czerwiakowskiego, pomagając mu zarówno w przygotowaniach do zajęć i wykładów, jak i w organizacji gabinetu anatomicznego. Podobnie asystował twórcy pierwszej kliniki chorób wewnętrznych na ziemiach polskich, prof. Jędrzejowi Badurskiemu. Będąc nadal studentem, Kostecki prowadził specjalne repetytoria z patologii ogólnej. Powierzono również jego trosce gabinet narzędzi chirurgicznych. Nie dziwi zatem, że tuż po doktoracie, w 1789 roku zdecydowano mianować go zastępcą profesora chirurgii i położnictwa. Po śmierci Badurskiego Kosteckiemu przydano do obowiązków prowadzenie wykładów również z patologii i terapii wraz z kliniką lekarską. Już w 1791 przyznano mu profesurę rzeczywistą. Swoje obowiązki pełnił do czasu, gdy w 1803 roku wraz z innymi profesorami wystąpił z prośbą o emeryturę. Był to swoisty protest wobec zarządzeń władz rozbiorowych względem krakowskiej uczelni. Z katedry Kostecki ustąpił rok później, a emeryturę przyznano mu osobnym dekretem w 1805 roku. Jednak już w cztery lata później, gdy Kraków znalazł się w granicach Księstwa Warszawskiego, poproszono Kosteckiego by ten ponownie podjął się wykładów z patologii i terapii szczegółowej wraz z kliniką lekarską. Powierzono mu również wykłady z historii medycyny. Obowiązki te spełniał do 1811 roku. Wówczas, wobec narastającego konfliktu pomiędzy przedstawicielami Izby Edukacyjnej, a zwolennikami Hugona Kołłątaja, Kostecki został zdymisjonowany. Równocześnie profesor zaczął podupadać na zdrowiu. Na uczelnię powrócił już w trzy lata później. Zaangażował się wówczas w przeprowadzenie nie dokończonej nigdy reformy nauczania medycyny. W latach 1814-1820 był dziekanem Wydziału Lekarskiego. Podjął się również prowadzenia wykładów z makrobiotyki. Od 1821 roku Kostecki miał stałe członkostwo Wielkiej Rady UJ, a od 1826 pełnił obowiązki asesora w Kuratorii Generalnej Instytutów Naukowych Wolnego Miasta Krakowa. Po rozwiązaniu Kuratorii, od 1833 roku Kostecki zasiadał w Wielkiej Radzie Senatu Uniwersytetu Jagiellońskiego. W 1838 roku w uznaniu zasług jakie maił Kostecki dla krakowskiej uczelni, z którą można powiedzieć związał się na całe życie, uhonorowano go uroczystością odnowienia doktoratu. Był również senatorem Wolnego Miasta Krakowa. Był dwukrotnie żonaty. Został pochowany w grobie rodzinnym na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie.

Kostecki pozostawił po sobie skromny dorobek pisarski, zachowany niemal wyłącznie w manuskryptach. Napisał tylko jedyną wydaną drukiem pracę. Można ją uznać za związaną z historią medycyny, chociaż bardziej przynależy ona do szeroko rozumianej biografistyki. Był to tekst poświęcony pamięci profesora Wincentego Szastera (1757-1816) – Nekrolog Wincentego Szastera Filozofii i Medycyny Doktora, Anatomii i Fizyologii w Szkole Głównej Krakowskiej wysłużonego Professora, Towarzystwa Naukowego z Uniwersytetem Jagiellońskim połączonego czynnego Członka, który jakkolwiek sumiennie napisany i najprawdopodobniej oparty o zachowane dokumenty oraz relacje współczesnych, nic istotnego do badań nad przeszłością medycyny nie wnosił. Ukazał się on na łamach „Rocznika Towarzystwa Naukowego z Uniwersytetem Krakowskim połączonego” w 1823 roku.

Ryszard W. Gryglewski

Bibliografia:

Danuta Dutkowa: Kostecki Franciszek. Polski Słownik Biograficzny 1968-1969, t. 14 , s. 339-340.

Ryszard W. Gryglewski: Historia medycyny jako przedmiot badań i nauczania w krakowskim środowisku uniwersyteckim w latach 1809-1914. Wydawnictwo UJ. Kraków 2015.

Stanisław Kośmiński: Słownik lekarzów polskich obejmujący oprócz krótkich życiorysów lekarzy Polaków oraz cudzoziemców w Polsce osiadłych, dokładną bibliografią lekarską polską od czasów najdawniejszych aż do chwili obecnej. Warszawa 1888, s. 239-240.

Fryderyk Kazimierz Skobel: Dr Franciszek Kostecki, drugi z kolei profesor kliniki lekarskiej w Szkole Głównej Krakowskiej, Kraków 1874 [osobne odbicie z Przeglądu Lekarskiego]