Na świat przyszedł 20 marca 1849 roku we Florynce w Małopolsce. Szkołę realną kończył w Sanoku, a do gimnazjum uczęszczał w Sanoku, Przemyślu oraz Krakowie. Nauki przyrodniczo-matematyczne, studiował najpierw Wydziale Filozoficznym uniwersytetu we Lwowie, potem kontynuował je na takimż wydziale na Uniwersytecie Jagiellońskim. Wreszcie z decydował się na medycynę, której uczył się na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Jagiellońskiego, gdzie też  1880 roku otrzymał tytuł doktora wszechanuk lekarskich. Jednocześnie uzyskał asystenturę w Klinice Chorób Wewnętrznych UJ. Habilitował się w 1883 roku i został zamianowany docentem patologii i terapii szczegółowej. W sześć lat później został profesorem nadzwyczajnym, a w 1895 roku uzyskał profesurę tytularną. W roku 1906, po śmierci prof. Edwarda Korczyńskiego, Jaworski pełnił funkcję kierownika Katedry Chorób Wewnętrznych oraz dyrektora Kliniki Lekarskiej. Na emeryturę przeszedł w 1920 roku. W 1921 roku Uniwersytet Jagielloński nadał Waleremu Jaworskiemu tytuł profesora honorowego. Zmarł w Krakowie dnia 17 lipca 1924 roku.

Jaworski jest postrzegany jak twórca gastrologii polskiej i jako jeden z pionierów nowoczesnego wykładu chorób wewnętrznych. Jego podręcznik chorób żołądka stanowił ważny punkt odniesienia dla innych badaczy zajmujących się tą tematyką. Był twórcą pierwszego w Europie muzeum historii medycyny – dzisiaj Muzeum Wydziału Lekarskiego UJ. Powstało ono w oparciu o prywatną kolekcję profesora Jaworskiego, który latami gromadził różne przedmioty i dokumenty określane wtenczas mianem „starożytności medycznych”. Dzięki wytrwałości i zapobiegliwości profesora udało się zgromadzić pokaźny zbiór muzealny. Oficjalnie muzeum powołano do życia w 1900 roku.

Ryszard W. Gryglewski

Bibliografia:

Maksymilian Blassberg: Działalność naukowa i prace Walerego Jaworskiego (Z dziejów nauki polskiej). Polska Gazeta Lekarska 1925, R. 4, nr 7, s. 157-159.

Ryszard W. Gryglewski: Walery Jaworski-twórca Muzeum Wydziału Lekarskiego UJ. Alma Mater 2003, nr 47.

Mieczysław Skulimowski: Walery Jaworski (1849-1924). Złota Księga Wydziału Lekarskiego, pod red. Jana Grochowskiego, Kraków 2000, s. 227-237.