Michał Hanecki (1903-1976)

Urodził się 23 kwietnia 1903 roku w Koninie. Tu uczęszczał do szkół i ukończył gimnazjum. W 1922 roku otrzymał świadectwo dojrzałości. Wówczas zdecydował się na studia na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu w Wiedniu. Jednak w 1923 roku powrócił do kraju, zapisując się na Wydział Humanistyczny Uniwersytetu Warszawskiego. Był zdecydowany zająć się historią polski, mając za mistrzów tej klasy uczonych co prof. Władysław Smoleński i prof. Marceli Handelsman. W 1930 roku otrzymał tytuł doktora filozofii na podstawie rozprawy  Polityka gospodarcza Lubeckiego 1821-1830. W 1931 roku Hanecki zdecydował się na studia medyczne na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu w Poznaniu. Ostatecznie ukończył je w 1938 roku uzyskując dyplom lekarza. Powrócił do Warszawy i przez rok pracował w szpitalach stolicy. Po klęsce wrześniowej przedostał się do Brześcia nad Bugiem. Władze radzieckie zamianowały go wówczas zastępcą kierownika Wydziału Zdrowia oraz nakazały mu posługę lekarską w jednym ze szpitali. Po wybuchu wojny niemiecko-radzieckiej latem 1941 roku Hanecki został wcielony do Armii Czerwonej i wysłany na front. Jesienią 1941 roku zwolniony z szeregów i wywieziony za Ural. Tu do 1943 roku pracował jako lekarz w tzw. szpitalu ewakuacyjnym. Kiedy rozpoczęto formowanie 1 Armii Wojska Polskiego i jako lekarz dotarł aż do Berlina. Po wojnie, w latach 1945-1948, nadal pracował jako lekarz wojskowy. Na własną prośbę został zdemobilizowany i wysłany do rezerwy w stopniu majora. W 1949 roku podjął się pracy wykładowcy w Szkole Partyjnej KC PZPR. Jednocześnie pracował w Państwowej Szkole Higieny (PZH). W latach 1951-1954 pracował jako wolontariusz w klinice gastrologicznej. W 1954 roku uzyskał etat asystencki w Zakładzie Historii Medycyny Akademii Medycznej w Warszawie, kierowanym podówczas przez Stanisława Konopkę. W 1962 roku został mianowany adiunktem, a potem jako starszy wykładowca tegoż zakładu. Równocześnie w latach 1954-1957 pracował na stanowisku starszego bibliotekarza w Głównej Bibliotece Lekarskiej. Był też czynnym lekarzem gastrologiem. W 1966 roku po przejściu prof. Konopki na emeryturę objął funkcję kierownika Zakładu Historii Medycyny AM w Warszawie, którą sprawował aż do chwili przejścia w stan spoczynku w 1972 roku. Zmarł 30 sierpnia 1976 roku w Kołobrzegu.

Wśród prac Haneckiego dominują te poświęcone historii medycyny warszawskiej.  Interesował się dziejami rozwój instytucji lekarskich i akademickich oraz biografistyką warszawskich lekarzy. Do dnia dzisiejszego dużą wartość zachowuje monografia poświęcona jednemu z najwszechstronniejszych polskich anatomopatologów zatytułowana po prostu; Tadeusz Browicz (1956). Książka Służba zdrowia w Polsce, zawierająca krytyczny  przegląd ważniejszych źródeł powstałych w XIX i XX wieku, zyskała sobie przychylne recenzje. Pionierskim w historiografii polskiej były badania nad studiami lekarskimi Polaków w Wiedniu. W sumie było to 1221 zebranych nazwisk wraz z życiorysami.

Ryszard W. Gryglewski

Jaromir Jeszke: Hanecki Michał. Słownik biograficzny polskich nauk medycznych XX wieku. Praca zb. pod red. Zofii Podgórskiej-Klawe, Warszawa 1991, t. 1, z. 2, s. 52-54.

Stanisław Konopka: Życiorys i ocena prac naukowych dr med. Michała Haneckiego. Archiwum Historii i Filozofii Medycyny. 1985, t.48, nr 4, s. 429-431.